Mensen die een bijna-doodervaring hebben gehad vertellen vaak over een aanwezigheid die ze niet kunnen beschrijven, die ze vaak niet eens hebben gezien, maar toch hebben gevoeld. Ze vermoeden dat ze te maken hebben met God of Boeddha of Allah of…zoiets. Wat haast in alle verhalen opduikt, is het zien van een wit helder licht, dat zich niet laat beschrijven. Toch wordt dat licht vaak benoemd als de bron, als de basis van alles – dat voelt zo. In de hedendaagse wetenschap wordt steeds vaker een andere kandidaat naar voor geschoven als dé essentie: bewustzijn.
Deze twee visies hebben zoveel gemeen dat je je kunt afvragen of het niet over hetzelfde gaat.
Bewustzijn als oorsprong van alles is een modern idee, maar tegelijk ook een oud gedachtegoed, al terug te vinden in bijvoorbeeld Boeddhisme en hindoeïsme, en in vele natuurreligies. In onze westerse samenleving is bewustzijn lang gezien als een bijproduct van de chemische processen die zich afspelen in ons brein en ons lichaam. Daar is de voorbije eeuw verandering in gekomen, onder meer door bewijs uit de kwantumfysica, waarover in deze Facebookgroep al vaker is geschreven.
Er kwamen echter barstjes in die theorie, die niet in staat was bewustzijn te verklaren. De slinger ging de andere kant uit en er ontstond een stroming die
panpsychisme wordt genoemd. Dit is een filosofische denkrichting die dat stelt dat bewustzijn een fundamenteel aspect is van het universum en niet beperkt tot levende wezens met een complex zenuwstelsel. Niet alleen mensen en dieren hebben bewustzijn maar àlles, van elementaire deeltjes tot complexe organismen.
Bewustzijn is niet iets dat ontstaat in het brein of erdoor wordt geproduceerd, maar een
verschijnsel inherent aan de structuur van de realiteit zelf. Ons brein capteert bewustzijn zoals een radio muziek uit de lucht plukt. Over deze twee uiterste denkrichtingen is veel meer te vertellen dan ik hier kwijt kan. Daarom verwijs ik je graag naar een uitstékende documentaire waarin de geschiedenis van het denken over bewustzijn wordt geschetst. En mocht je de smaak te pakken krijgen, aan het einde van de documentaire vind je links naar nog meer documentaires en wees gewaarschuwd, het is zo fascinerend dat je er een tijdje zoet mee bent. Nota bene: ondanks alle wetenschappelijk vernuft weten we vandaag nog steeds niet wat bewustzijn nu precies is en waar het vandaan komt.
ZSMSHv6mSOm&index=30
Hier lees je hoe je Nederlandse ondertitels bij de beeldfragmenten kunt krijgen:
