'Wetenschap en de spirituele praktijk' van Rupert Sheldrake

De laatste tijd laat ik me verrassen door boeken die ik al jaren in de boekenkast heb, maar er nooit toekwam ze te lezen. Rupert Sheldrake is één van die schrijvers die ik al een tijdje volg op sociale media en die me telkens weer aangrijpt.

Rupert Sheldrake is een Britse wetenschapper en schrijver. Hij begon zijn carrière als bioloog en deed onderzoek naar planten en cellen, onder andere aan de Universiteit van Cambridge. Later werd hij vooral bekend door zijn ideeën over onderwerpen die niet helemaal in de gewone wetenschap passen, zoals telepathie en iets dat hij "morfische velden" noemt. Dat is een soort onzichtbare verbinding tussen levende wezens, waardoor ze bijvoorbeeld dingen kunnen weten zonder dat ze het zien of horen. Niet iedereen in de wetenschap is het met hem eens, maar zijn boeken maken mensen nieuwsgierig omdat ze wetenschap en spiritualiteit combineren. In zijn boek Wetenschap en de Spirituele Praktijk (uitgegeven in 2023) probeert hij te laten zien hoe spirituele gewoontes, zoals mediteren of dankbaar zijn, echt iets kunnen veranderen in je leven, en dat de wetenschap dat ook steeds meer ontdekt.

Het boek draait om de vraag: kunnen spirituele praktijken, zoals bidden, mediteren of een wandeling in de natuur, je gelukkiger en gezonder maken? Sheldrake zegt dat wetenschappers dit soort dingen steeds meer onderzoeken en dat ze ontdekken dat deze praktijken echt werken. Hij bespreekt zeven spirituele gewoontes die in bijna alle grote religies voorkomen en legt uit waarom ze goed voor je zijn. Dit zijn ze:

• Meditatie: Even stilzitten en je gedachten tot rust brengen.

• Dankbaarheid: Stilstaan bij de dingen waar je blij mee bent.

• Verbinding met de natuur: Tijd doorbrengen in het bos, aan zee of in een park.

• Relatie met planten: Planten verzorgen, zoals in een tuin of met kamerplanten.

• Rituelen: Bijvoorbeeld een kaars aansteken of een speciale traditie volgen.

• Zingen en chanten: Samen liedjes zingen of klanken maken, zoals in een koor of tijdens een ceremonie.

• Bedevaarten en heilige plaatsen: Reizen naar plekken die voor jou bijzonder zijn, zoals een kerk, tempel of een mooie berg.

Sheldrake legt uit dat deze dingen niet alleen fijn voelen, maar dat ze ook je lichaam en geest gezonder kunnen maken. Hij gebruikt hiervoor recente onderzoeken, maar schrijft het zo dat je het zelf kunt proberen, zelfs als je niet gelovig bent.

Het mooie aan dit boek is dat het wetenschap en spiritualiteit samenbrengt. Veel mensen denken dat die twee niet samengaan. Wetenschappers kijken vaak naar feiten en cijfers, terwijl spiritualiteit meer gaat over gevoel en geloof. De auteur laat zien dat ze elkaar juist kunnen helpen. Bijvoorbeeld: wetenschap laat zien dat mediteren je stress verlaagt en je beter laat slapen. Dat is iets wat mensen die mediteren al lang voelen, maar nu is er ook bewijs voor. Dit maakt het boek interessant voor zowel mensen die in een god geloven als voor mensen die dat niet doen. Het is ook niet moeilijk om te lezen, want Sheldrake legt alles simpel uit, met voorbeelden die je zelf kunt uitproberen.

Misschien mediteer je al zonder het te weten, bijvoorbeeld als je naar muziek luistert en even alles vergeet. Of misschien voel je je goed als je in het bos wandelt. Sheldrake legt uit waarom dat soort momenten je een boost geven. Het boek geeft je ook ideeën om nieuwe dingen te proberen, zoals een dankbaarheidsdagboek bijhouden, waarbij je elke dag opschrijft waar je blij mee bent.

Rupert Sheldrake

De auteur gebruikt in zijn boek veel onderzoeken om te laten zien dat spirituele praktijken echt werken. Onderzoek toont aan dat als je regelmatig mediteert, je minder stress hebt en je beter kunt focussen. Het verandert zelfs hoe je hersenen werken, waardoor je rustiger wordt.

Mensen die elke dag opschrijven waar ze dankbaar voor zijn, voelen zich vaak vrolijker en slapen beter.

Tijd doorbrengen in de natuur verlaagt je bloeddruk en maakt je minder gespannen. Zelfs een korte wandeling helpt al.

Samen zingen, zoals in een koor, maakt je blij omdat je lichaam stoffen aanmaakt die je een goed gevoel geven, zoals endorfine.

Als je gelovig bent, legt hij uit waarom de dingen die je doet, zoals bidden of naar de kerk gaan, zo krachtig zijn. Hij kijkt naar de geschiedenis van religies en laat zien dat deze praktijken al eeuwenlang bestaan omdat ze werken. Als je niet gelovig bent, laat hij zien dat je toch kunt mediteren of dankbaar kunt zijn zonder dat je in iets hoeft te geloven. Het is dus ook een boek voor iedereen die misschien nog niet zo goed weten wat ze van spiritualiteit vinden. Het is een soort gids om te ontdekken wat jou gelukkig maakt.

Sheldrake is niet bang om buiten de lijntjes te kleuren. Veel wetenschappers vinden zijn ideeën, zoals morfische velden, een beetje gek. Ze zeggen dat er niet genoeg bewijs is en noemen het soms pseudowetenschap. Maar Sheldrake vindt dat wetenschap open moet staan voor nieuwe ideeën, vooral als het gaat om dingen die we nog niet helemaal begrijpen, zoals waarom mensen zich soms gelukkiger voelen na een wandeling of een gebed. Hij durft vragen te stellen die anderen misschien niet stellen, en dat maakt zijn boeken spannend om te lezen.Wat kun je ermee?

Het boek is niet alleen om te lezen, maar ook om dingen uit te proberen. Sheldrake geeft tips, zoals:

• Probeer te mediteren: Ga vijf minuten zitten, sluit je ogen en focus op je ademhaling. Merk je dat je rustiger wordt?

• Schrijf op waar je dankbaar voor bent: Schrijf elke dag drie dingen op die goed gingen. Dat kan iets kleins zijn, zoals een lekkere maaltijd.

• Ga naar buiten: Maak een wandeling in een park of bos en let op de natuur om je heen.

• Zing mee: Zet je favoriete liedje op en zing hardop, ook als je alleen bent.

Deze tips zijn makkelijk en kosten bijna geen tijd. Ze kunnen je helpen om je beter te voelen, vooral als je stress hebt.

''Wetenschap en de Spirituele Praktijk' is gebaseerd is op echte onderzoeken en minder op zijn eigen theorieën. Het is dus een boek dat ook mensen die twijfelen over spiritualiteit kan aanspreken.

Het is een boek dat je laat nadenken over hoe kleine gewoontes, zoals mediteren of dankbaar zijn je leven kunnen verbeteren.

Noël